Audio mixer voor Dummies: alle knoppen op een rij!

Ben je binnenkort verantwoordelijk voor het bedienen van een audio mixer, maar heb je nog geen flauw benul van wat al die knopjes precies doen? Maak je geen zorgen, we've got your back! We zullen alle essentiële knoppen en functies van een audio mixer uitleggen, zodat jij precies weet hoe je de show tot in de puntjes kunt regelen. Laten we alles van een audio mixer stap voor stap doornemen!

Wat is een audio mixer?

Een audio mixer voegt audiosignalen van verschillende bronnen, zoals microfoons, instrumenten en afspeelapparaten, samen om dit vervolgens door te sturen naar een geluidsinstallatie. Een audio mixer biedt vaak meerdere kanalen, waarop verschillende audiobronnen kunnen worden aangesloten. Elk kanaal heeft meestal regelaars zoals faders, knoppen en draaiknoppen om de niveaus van het geluid aan te passen, evenals equalizers om de balans tussen de hoge en lage tonen te beïnvloeden. Bovendien kunnen audio mixers vaak ook effecten toevoegen, zoals galm of echo om het geluid verder te verrijken.

Een greep uit onze audio mixers

De uitleg van alle knoppen vind je onder deze carrousel!

Channelstrip: uitleg van boven naar beneden

Een channelstrip kan er op veel verschillende manieren uit zien, maar over het algemeen komen de functies op een audio mixer wel overeen. Hieronder leggen we de knoppen van een uitgebreid model uit om zoveel mogelijk functionaliteiten te behandelen. Normaal gesproken hebben gebruikers vaak minder knoppen tot hun beschikking, maar met deze benadering kunnen we zoveel mogelijk mogelijkheden bespreken.

Op de foto zie je een knop voor fantoomvoeding, draaiknop voor gain/trim en een knop voor de low cut.

Fantoomvoeding

Condensator microfoons moeten voorzien worden van lage stroomspanning en dat wordt gegeven door fantoomvoeding. Meestal bevindt zich op een audio mixer een knop voor fantoomvoeding boven elk kanaal. Er zijn echter ook goedkopere mengtafels die slechts één knop voor alle kanalen hebben. Het gebruik van één knop is echter niet handig als je apparaten hebt aangesloten die gevoelig zijn voor elektrische spanning zoals een keyboard. In deze gevallen adviseren wij onze klanten om een audio mixer te kiezen met een aparte knop voor fantoomvoeding voor elk kanaal. Meer weten over fantoomvoeding? Lees onze blog.

Extra tip: Zorg ervoor dat je de fantoomvoeding alleen in- en uitschakelt wanneer het kanaal volledig gemute is. Anders kan er een hoorbare elektrische tik ontstaan die schadelijk kan zijn voor de luidsprekers, vooral bij een hoog volume.

Gain / trim

Op een audio mixer is de gain (trim) knop bedoeld om het audioniveau van een bepaald kanaal zelf aan te kunnen passen. De gain of trim knop kun je naar links of rechts draaien om het invoervolume van een specifiek kanaal te verhogen of verlagen. Als bijvoorbeeld de zanger te luid zingt en het signaal te sterk is, kan het vervormd of overstuurd klinken. In dat geval kun je de gain knop naar links draaien om het ingangsniveau te verlagen. Dit helpt bij het voorkomen van vervorming en zorgt ervoor dat je de volumefader niet nauwelijks kan openzetten. Als de zanger te zacht zingt en het signaal te zwak is, kun je de gain knop naar rechts draaien. Hierdoor wordt het ingangsniveau verhoogd, waardoor het signaal sterker wordt. De balans tussen kanalen met een relatief harde en een relatief zachte audio-invoer wordt hierdoor beter regelbaar

Door de gain knop op de audio mixer te gebruiken, kun je dus het niveau van het ingangssignaal aanpassen om een optimaal geluid te bereiken. De gain of trim knop op een audio mixer kan er erg verschillend uitzien, afhankelijk van het specifieke apparaat. Sommige mixers hebben een bereik dat loopt van het minimum tot het maximum, terwijl andere mixers decibelwaarden gebruiken.

Low cut

Met een low cut-knop worden de lagere frequenties van de ingangsbron afgesneden en verwijderd. In feite biedt deze knop een automatische verlaging van de lage frequenties, waardoor je niet handmatig de equalizer hoeft aan te passen om je audio aan te passen. Bij een liveoptreden met een drumstel kan het bijvoorbeeld zo zijn dat de basdrum en de toms veel lage tonen bevatten. Als je wilt voorkomen dat deze lage frequenties andere instrumenten of microfoons overweldigen, kun je de low cut-knop gebruiken om het laag in de individuele drumkanalen te verminderen.

De specifieke frequentie waarop het afsnijden begint kan variëren, maar valt doorgaans ergens tussen 80 Hz en 120 Hz. In de praktijk zorgt de low cut-knop ervoor dat de subwoofer geen signaal meer ontvangt van de ingangsbron. Het gebruik van de low cut-knop helpt dus simpelweg bij het verwijderen van laag gerommel van de ingangsbron.

4-bands equalizer

Op de foto zie je een 4-bands equalizer.

Met deze 4-bands equalizer pas je het hoge, midden en lage frequentiebereik van het
desbetreffende kanaal aan. Om een onbewerkt signaal vanaf de geluidsbron te ontvangen, plaats je de knop in de beginstand, in het voorbeeld bijvoorbeeld aangegeven met het driehoekje bovenaan. Draai de knop naar rechts om de hoge, midden of lage frequentie te versterken en draai naar links om de hoge, midden of lage frequenties te verminderen. De middenfrequentie kan worden aangepast met behulp van twee draaiknoppen, een voor de decibelwaarden en de andere om de frequentieband te verplaatsen. Het is echter belangrijk op te merken dat niet alle audio mixers deze functionaliteit bieden. Raadpleeg daarom altijd de handleiding voor specifieke instructies.

Op de foto zie je drie AUX-regelaars en de pre en post fader.

AUX-regelaars

AUX-regelaars gebruik je over het algemeen het meest om signalen naar je monitor speakers te sturen. Deze speakers bevinden zich meestal op het podium en zijn gericht op de muzikanten. De AUX-regelaars regelen de hoeveelheid signaal die van elk kanaal naar de geselecteerde AUX-send wordt gestuurd.

Dit betekent dat je bijvoorbeeld het geluid van de gitaar luider kunt laten klinken dan het geluid van de drums, specifiek voor de gitarist. Op deze manier kun je elke input naar elke muzikant op het podium sturen op een volume dat past bij hun individuele behoeften.

Pre / post fader

De pre en post fader zijn absoluut geen ondergeschoven kindje bij een audio mixer. Deze faders hebben te maken met de manier waarop je iets aanpast op je mixer. Hieronder leggen we zowel de pre als post fader uit.

• Pre fader: pre fader is letterlijk het aanpassen voordat de schuifknop van je kanaal wordt gebruikt. Simpelweg betekent dat dat het geluidsniveau gelijk blijft, ongeacht of je de schuifknop omhoog of omlaag schuift. Druk je 'm in, dan heeft de knop onderaan de channelstrip geen invloed op de individuele aux mixes. Dat wil zeggen dat je met de volumefader bijvoorbeeld nog wel de gitaar op dit kanaal harder of zachter kan zetten voor de 'main mix' maar dat dit geen invloed heeft op het volume van de monitormix.
• Post fader: post fader is de tegenovergestelde instelling van pre fader, wat betekent dat de volumefader ook invloed heeft op de individuele mixes. In bepaalde situaties wil je juist dat de volumefader invloed heeft op de individuele AUX-mixer. Een voorbeeld hiervan is wanneer je bijvoorbeeld muziek wilt afspelen tijdens de pauze en deze over alle speakers wilt laten horen. In dit geval stel je het kanaal in op post fader. Door de fader omhoog te schuiven, wordt het geluid luider, en door de fader omlaag te schuiven, wordt het geluid zachter. Met de post fader knop op je audio-mixer kun je het totale mixgeluid beheersen.

Het komt ook vaak voor dat dat de pre en post fader in één knop zit, net zoals in de afbeeldingen hierboven. Druk je de knop in heb je pre fader, druk je ‘m niet in heb je post fader. Het knopje van pre en post fader zit bij de betreffende draaiknop van de AUX-regelaar.

Op de foto zie je de FX-regelaar, PAN-regelaar en aan- / uitknop.

FX-regelaar

Een FX-regelaar op een audio mixer is een bedieningselement waarmee je effecten kunt toevoegen aan het geluidssignaal. De FX-regelaar biedt simpelweg een directe route naar de ingebouwde effectenprocessor, waardoor je gemakkelijk het signaalniveau van de effecten van het desbetreffende kanaal op je audio mixer kunt instellen. Met een FX-regelaar kun je bijvoorbeeld galm (reverb), echo, chorus, delay of flanger effecten toevoegen aan het geluid.

PAN-regelaar

Op de channelstrip van een audio mixer zit ook nog een draaiknop, aangeduid met PAN (panorama). Op sommige mixers wordt het ook wel aangeduid met BAL (balance). Op het moment dat je de PAN-regelaar in het midden laat staan, klinkt het geluid van het desbetreffende kanaal gelijkmatig over de linker- en rechterspeaker. Wanneer je de PAN-regelaar op een audio mixer naar links of rechts draait, verplaatst het geluid zich ook naar de linker- of rechterkant.

De PAN-regelaar kun je dus gebruiken om een beter stereobeeld te creëren. Staat de gitarist bijvoorbeeld links op het podium? Dan draai je de pan knop iets meer naar links, zo komt het geluid daar wat meer vandaan en worden niet beide speakers met hetzelfde signaal belast. Dit voorkomt dat het geluid onduidelijk en verward klinkt.

Aan- / uitknop

De aan- en uitknop op de channelstrip van een audio mixer is simpelweg voor het aan- en uitzetten van het kanaal. Op veel mixers kleurt de aan-/uitknop oranje wanneer je het kanaal aan hebt staan. De kleur van dit lampje verschilt per model.

Op de foto zie je verschillende knoppen, namelijk Clip LED, solo- en SUB-schakelaar, de main knop en een kanaal fader.

Clip LED

De clip LED waarschuwt de gebruiker dat het signaalniveau te hoog is en dat er aanpassingen moeten worden gedaan om vervorming te voorkomen. Als de clip LED gaat branden moet je het betreffende kanaal terugdraaien met de gain/trim regelaar.

Solo-schakelaar

De solo-schakelaar op een audio mixer zorgt ervoor dat je, zonder dat het signaal gemengd wordt met andere kanalen, een specifiek audiosignaal kunt bekijken. De solo-schakelaar stelt je bijvoorbeeld in staat om specifieke instrumenten of vocale tracks te controleren en eventuele problemen, zoals ruis, vervorming of ongewenste geluiden, te ontdekken. 
Op een audio mixer zijn vaak uitgebreide meters te vinden, meestal in het midden, die informatie geven over het audiosignaal. Wanneer je de solo-schakelaar inschakelt, worden de meters geactiveerd op basis van het geselecteerde kanaal, waardoor je visuele feedback krijgt en het gemakkelijker wordt om het kanaal nauwkeurig af te stellen. Let op: Als je de solo-schakelaar inschakelt bij een bepaald kanaal hoor je enkel dat kanaal op de phones-uitgang. Zo kun je goed horen wat het kanaal doet, zoals ruis of een kraak in de bekabeling. Als je meerdere knoppen aanzet gaan deze allemaal naar de phones-uitgang.

SUB-schakelaars

De SUB-schakelaar stuurt de binnenkomende signalen naar de overeenkomstige subgroepen. De SUB-schakelaar op een audio mixer kan worden gebruikt om meerdere geluidsbronnen samen te voegen en als één geheel te bedienen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om je 6-kanaals drumstel naar één subgroep te sturen, zodat je het algehele volume van je drumstel tegelijk kunt afstellen.

Main knop

De main knop beïnvloedt het volume van alle kanalen die naar de hoofduitgang van de mixer worden gestuurd. Wanneer je bijvoorbeeld de main knop indrukt bij kanaal 1 tot en met 6 kun je deze kanalen met de main fader op je audio mixer tegelijk harder of zachter zetten.

Kanaal fader

Een kanaal fader op een audio mixer is een schuifregelaar die is toegewezen aan een individueel kanaal op de mixer. Door de fader omhoog of omlaag te bewegen, wordt het geluidsniveau van dat kanaal verhoogd of verlaagd.

De ins en outs van een audio mixer!

Na het lezen van deze blog ken je de knoppen van een audio mixer op zijn duimpje. Hopelijk heeft deze diepgaande blog je geholpen om de basisprincipes van een audio mixer beter te begrijpen en je vertrouwen gegeven om zelf aan de slag te gaan. Heb je toch nog vragen? Onze productspecialisten kunnen je er alles over vertellen!