Lasers: zo werken ze en hier moet je op letten!

Lasers zijn, zeker bij optredens en festivals, razendpopulair. Met lasers creëer je eenvoudig een geweldige lichtshow, maar het ruime assortiment maakt het niet gemakkelijk om de juiste keuze te maken. Om je een beetje op weg te helpen nemen we je in dit blog mee in de werking van lasers, waar je bij aankoop op moet letten en wat de ene nu duurder maakt dan de andere.

Wat is een laser?

Als we het hebben over een laser dan bedoelen we de kast/de behuizing met daarin alle lasers en elektronica om de lichtstralen te creëren. Het volledige apparaat dus. Wanneer we het juist hebben over een lasermodule hebben we het over een onderdeel in de laser van waaruit de laserstraal komt. De lasermodule is een soort blokje of cilinder waarin de laserstraal wordt opgewekt.

De kleuren van een disco laser

Een disco laser projecteert meestal verschillende kleuren, maar het verschilt per model welke kleuren geproduceerd kunnen worden. Om je een goed beeld te geven van de kleurmogelijkheden zetten we de meest voorkomende opties van kleuren die een disco laser kan projecteren voor je op een rijtje.

• Rood-groene lasers: Rood-groene lasers kunnen uiteraard rood en groen projecteren, maar zijn ook zo gemonteerd dat beide kleuren exact over elkaar heen geprojecteerd worden. Hierdoor ontstaat namelijk geel (bij het mengen van rood en groen ontstaat geel). Op die manier kun je met een disco laser die twee kleuren heeft ineens drie kleuren maken. Zo ontstaat dus de mogelijkheid voor een 3-kleurige lasershow (rood, groen en geel).
• RGB laser: Nóg leuker wordt het bij een RGB laser. RGB staat voor Rood, Groen & Blauw. Door de blauwe kleur toe te voegen kunnen in totaal zeven kleurmogelijkheden worden gemaakt door de drie kleuren op verschillende manieren te mengen. Dat maakt een RGB laser écht een mooi model.

Analoog en TTL lasers: wat is het verschil?

Je zou denken dat we het onderwerp ‘kleuren’ nu hebben gehad, maar niets is minder waar. Analoog en TTL (Transistor-Transistor Logic) hebben namelijk alles te maken met de kleuren die lasers kan maken.

Analoog klinkt natuurlijk heel ouderwets, maar in ‘laserland’ is het dat zeker niet! Het grote verschil tussen een analoge lasermodule en TTL module is dat de analoge lasermodule de mogelijkheid heeft om te dimmen. De TTL lasermodules kunnen dit niet. Bij TTL lasers kunnen de lasermodules dus alleen maar aan of uit, meer niet. Zo kom je dus op de zeven mogelijkheden zoals hierboven in het plaatje te zien is.

Bij analoge modellen kun je de (RGB) lasermodules afzonderlijk van elkaar dimmen waardoor je enorm veel mogelijkheden qua kleuren hebt. Lichtpaars of donkerpaars en in- of uitfaden is dan ineens allemaal mogelijk. Analoge lasers vind je dus vrijwel alleen maar in de professionele lasers, goedkopere lasers zijn vrijwel allemaal TTL varianten.

Hoe wordt een party laser aangestuurd?

Met een party laser kun je dus een geweldige lichtshow creëren, maar om zo’n show mogelijk te maken is het handig om te weten dat er verschillende sturingsmogelijkheden zijn. We leggen de verschillende opties om een party laser aan te sturen stuk voor stuk uit.

Geluidsgestuurde modus

De geluidsgestuurde modus wil zeggen dat de lasers reageren op geluid. Dit gebeurd door middel van een ingebouwde microfoon. De gevoeligheid van de microfoon is vaak met een draaiknop achterop de laser in te stellen.

Automatische besturing

Automatische besturing wil zeggen dat de lasers geheel zelfstandig werken. De lasers werken dan op een of meerdere ingebouwde programma’s waar je uit kunt kiezen. Er is dus geen muziek of geluid nodig om een lichtshow te maken.

DMX sturing

Bij DMX sturing worden lasers aangestuurd via een DMX controller. Hierbij heeft elke laser een bepaald aantal kanalen waarbij elk kanaal voor een bepaalde functie staat zoals kleur, figuur, patroon, grootte van het figuur of patroon. Professionelere (en dus ook duurdere) lasers hebben vaak meer DMX kanalen. Deze lasers zijn veel uitgebreider en hebben dus ook meer functies. Bij DMX roep je alleen de voorgeprogrammeerde figuren en patronen op waarbij je, afhankelijk van de mogelijkheden van de laser, bijvoorbeeld zelf de snelheid, kleur of grootte van het figuur of patroon etc. bepaalt.

ILDA

Bij ILDA sturing wordt er gebruikgemaakt van speciale ILDA laser software en een computer of laptop (vanaf nu pc genoemd). Via een speciaal kastje kan de laser op de pc worden aangesloten waardoor het geheel via de computer aan te sturen is. In tegenstelling tot DMX is het met ILDA wél mogelijk om zelf figuren, patronen of animaties te creëren. Zo kan met behulp van de software bijvoorbeeld een bedrijfslogo worden ingelezen en ‘vertaald’ naar lasertaal zodat de laser het bedrijfslogo kan projecteren. Dat ILDA sturing alleen op de duurdere (semi-)professionele lasers is te vinden is hierbij natuurlijk vanzelfsprekend.

Figuren en patronen creëren, hoe werkt dat?

In de hierboven genoemde sturingsmogelijkheden hadden we het al even over het creëren van figuren en patronen. Hoewel uit de lasermodule maar één straal komt, zijn veel lasers toch in staat om figuren en patronen te maken. Dit gebeurt bij de meeste lasers met twee spiegels die beide op een eigen motortje zijn bevestigd. Deze motoren kunnen heel snel bewegen en door de combinatie van de beweging van beide motoren ontstaat een figuur of een patroon.

Bij de wat uitgebreidere lasers is het zelfs mogelijk om bewegende animaties te projecteren. Bewegende dieren of mensen, bewegende objecten, vuurwerk enzovoort. Dit is per model verschillend en afhankelijk van wat er door de fabrikant geprogrammeerd is. Bij de duurdere lasers zie je nog vaak de term ‘kpps’ staan. Dit heeft te maken met de snelheid van de motoren die de spiegeltjes aansturen waarmee de figuren en patronen worden gemaakt. Hoe sneller deze spiegels zijn, hoe mooier en strakker het figuur, patroon of de animatie.

Vermogen van lasers

De sterkte van een laserstraal wordt uitgedrukt in milliwatt (mW) of watt (W) waarbij 1 W gelijk is aan 1000 mW. Uiteraard is het zo dat bij een hoger vermogen de straal feller is. Een fellere laserstraal is beter zichtbaar en komt qua afstand ook een stuk verder. Bij grote evenementen worden lasers gebruikt die een hoger vermogen hebben, vaak zo’n 2 á 3 watt. Lasers met modules van milliwatts zijn prima geschikt voor thuisgebruik of voor kleinere gelegenheden (zoals schuur, tent, bar). Het vermogen van deze basis lasers begint over het algemeen met een vermogen van 100 – 150 mW waarna het vermogen van de lasers op kan lopen tot enkele watts in het professionele segment.

Is een disco laser gevaarlijk voor je ogen?

Een disco laser is gevaarlijk voor je ogen als je er rechtstreeks in kijkt. Een disco laser produceert een geconcentreerde bundel van licht die een hoge energie heeft en schade aan de ogen kán veroorzaken. Als je in een laserstraal kijkt, kán dit leiden tot schade aan je ogen, zoals netvliesbeschadiging en verlies van gezichtsvermogen.

Nu lijkt het misschien alsof disco lasers gevaarlijk zijn, maar dat is niet het geval. Lasers zijn niet gevaarlijk zolang er maar op de juiste manier mee om wordt gegaan. Daar komt bij dat disco lasers met een laag vermogen uiteraard een stuk veiliger zijn dan de professionele lasers met een hoog vermogen. Een enkele laserstraal van 3W brandt zonder problemen een gat in een papiertje, dus dat je zo’n straal niet in je ogen moet krijgen, heeft vast geen uitleg nodig. Daarom worden professionele disco lasers altijd bediend en geïnstalleerd door ervaren mensen met gedegen opleidingen om met lasers om te gaan.

Bij de goedkopere (consumenten) lasers met een lager vermogen is de kans op letsel enorm klein. Ten eerste is het vermogen al een stuk lager (en dus veiliger) en ten tweede wordt de laserstraal uit de module door de spiegels heel snel in beweging gezet. Als je bij deze lasers een keer een staal in je oog krijgt dan is dat van dermate korte duur dat dit normaliter geen letsel zal opleveren. Maar ondanks alles blijft het van belang om verstandig met lasers (en het publiek) om te gaan en absoluut niet (van dichtbij) in de laser te kijken, ongeacht het vermogen.

Wetgeving en veiligheid

Vrijwel alle door MaxiAxi verkochte lasers voldoen aan de strenge wettelijke eisen die er aan lasers gesteld worden (lasernorm IEC 60825-1). Ze zijn uitgerust met een sleutelschakelaar en de professionelere lasers worden daarnaast ook voorzien van een interlock. Op deze interlock kan een noodknop worden aangesloten zodat het apparaat bij calamiteiten met één druk op de knop uitgeschakeld kan worden.

Volgens wettelijk gestelde eisen dienen de laserstralen bovendien minimaal drie meter boven de vloer te schijnen, zodanig dat individuen niet zomaar in de laser kunnen kijken om vervolgens (oog)letsel op te lopen. Tevens mag de laserunit nooit aanraakbaar zijn, behalve door een vakbekwaam persoon. 

Laser en rookmachine: een gouden combinatie

De combinatie van een laser en rookmachine geeft simpelweg een spectaculair effect aan je lichtshow. Met een laser en rookmachine weet je zeker dat je het maximale uit je laser weet te halen. Dat is precies de reden waarom we onze klanten altijd aanraden om altijd een laser én rookmachine aan te schaffen.

Zonder een rookmachine of hazer zou een laserstraal een klein stipje op bijvoorbeeld een muur of wand worden. De straal zelf zou je niet of nauwelijks zien in het donker. Door een klein beetje rook in de ruimte te spuiten wordt de laserstraal ineens zichtbaar. Dit zorgt voor verbluffende effecten waarbij een rondje of vierkant niet slechts een figuur op de muur is, maar ook een ware 3D tunnel.

Lasers kopen

Ga je definitief een of meerdere lasers kopen? Na het lezen van dit blog weet je precies waar je op moet letten en hoe de precieze werking van lasers is. Heb je toch nog vragen voor je de lasers wilt kopen? Stel ze gerust aan onze productspecialisten!